Soorten verlof na de geboorte of adoptie van een kind, of de zorg over een pleegkind

Wet WIEG

Sinds 2019 geldt de Wet Invoering Extra geboorteverlof (WIEG), met als doel dat er een meer evenwichtige balans gecreëerd wordt in de verdeling van arbeid en zorgtaken tussen de partners in het huishouden. Daarnaast moest de wet bijdragen aan de ontwikkeling van de band tussen het kind en de partner van de moeder. 

Uitbreiding geboorteverlof van 3 naar 5 dagen

Tot en met 31-12-2018 hadden partners die ouder waren geworden 2 dagen betaald verlof en aansluitend 3 dagen geboorteverlof. Het geboorteverlof was veelal onbetaald. 

De wet WIEG heeft het geboorteverlof verder uitgebreid. In plaats van 3 dagen geboorteverlof zijn dit 5 dagen geworden (of wel de arbeidsduur van 1 werkwerk). Dit geboorteverlof wordt doorbetaald door de werkgever. Deze dagen moeten binnen 4 weken na de geboorte van het kind worden opgenomen. Dit verlof, of een spreiding van dit verlof, mag niet worden geweigerd door de werkgever en is daarmee onvoorwaardelijk. 

Aanvullend geboorteverlof

Per 01-07-2020 is het aanvullend geboorteverlof ingegaan. Het aanvullende geboorteverlof van 5 weken wordt betaald door UWV en is 70% van het maximum dagloon. Dit verlof dient binnen 6 maanden na de geboorte van het kind te worden opgenomen. Er kan alleen aanspraak gemaakt worden op het aanvullend geboorteverlof als er eerst gebruik is gemaakt van het geboorteverlof. Een werkgever mag dit verlof niet weigeren, maar bij zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang mag hij wel in overleg met de werknemer de spreiding van het verlof wijzigen. Het is ook mogelijk om minder dan 5 weken aanvullend geboorteverlof op te nemen. 

Partners kunnen het aanvullende geboorteverlof aanvragen bij hun werkgever. De werkgever betaalt de werknemer ten minste 70% van het maximum dagloon. De werkgever krijgt dit op zijn beurt vergoed van UWV. Voor de aanvraag geldt een ruime periode: van 4 weken voorafgaand aan de eerste dag van het aanvullend geboorteverlof tot 4 weken na afloop van de laatste dag van het verlof.

Wijzigingen per augustus 2022

De huidige Wet arbeid en zorg (WAZO) regelt dat beide ouders 26 keer de wekelijkse arbeidsduur aan ouderschapsverlof op mogen nemen tot de achtste verjaardag van het kind. Er bestaat nu geen wettelijke loondoorbetalingsverplichting voor deze periode. 

Ouders (incl. adoptie- en pleegouders) hebben vanaf 02-08-22 recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof. De verlofuitkering bedraagt 70% van het maximum dagloon van de medewerker. Deze 9 weken betaald ouderschapsverlof dienen te worden opgenomen in het eerste levensjaar van het kind. 
Als deze 9 weken niet worden opgemaakt in het eerste jaar, dan kunnen ze toegevoegd worden aan de overige 17 weken ouderschapsverlof. Dit ouderschapsverlof kan worden opgenomen totdat het kind 8 jaar wordt. Dit verlof is onbetaald. Maar net als nu kunnen de werkgevers en werknemers hier aanvullende afspraken over maken. In het totaal hebben ouders recht op 26 weken ouderschapsverlof in de eerste 7 jaar van een kind. 

Als een werknemer gebruik wil maken van deze regeling, dan dient hij dit minimaal 2 maanden voor de gewenste ingangsdatum schriftelijk aan de werkgever te melden.  

De werkgever kan pas achteraf, dus nadat het ouderschapsverlof door de werknemer is opgenomen, een uitkering aanvragen. Dit kan tot uiterlijk 15 maanden na de dag van de geboorte c.q. adoptie waarop het recht ontstaat. UWV keert dan binnen 6 weken uit. 

Samengevat

• Er is 5 dagen doorbetaald geboorteverlof voor de partner die ouder is geworden. 
• Aansluitend kan door de partner 5 weken aanvullend geboorteverlof aangevraagd worden bij de werkgever. 
• Vanaf augustus 2022 wordt het ouderschapsverlof gewijzigd. In het eerste levensjaar van het kind kan de ouder 9 weken betaald ouderschapsverlof opnemen en de overige 17 weken zijn onbetaald (binnen de 7 levensjaren van het kind).

Adoptieverlof en pleegzorgverlof 

Als een werknemer een kind adopteert of een pleegkind in huis neemt heeft hij recht op adoptie- of pleegzorgverlof. Vanuit de Wet arbeid en zorg (WAZO) is er ook recht op een adoptie- of pleegzorguitkering. De werkgever betaald in deze periode 100% van het max. dagloon door en ontvangt van UWV een uitkering. 

Beide ouders kunnen adoptie- en pleegzorgverlof opnemen. Dit verlof duurt maximaal 6 weken. De periode waarin het verlof opgenomen kan worden is vanaf 4 weken voor de komst van het adoptie- of pleegkind tot en met 22 weken erna. Dit verlof mag flexibel worden opgenomen. 

Indien een werknemer meer dan 1 kind tegelijkertijd adopteert of als pleegkind in het gezin opneemt dan ontvangt hij maar 1 keer een uitkering. De uitkering is eenmalig en maximaal 6 weken.  Wanneer er echter achter elkaar geadopteerd wordt of een pleegkind opgenomen wordt dan ontvangt de werknemer voor die keren adoptieverlof en -uitkering. 

De werkgever kan dit via het werkgeversportaal van UWV aanvragen. Een bewijsstuk waaruit blijkt dat de adoptie of pleegzorg doorgaat, dient per post nagestuurd te worden. 

Meer informatie

Wil je meer informatie of heb je vragen? Neem dan contact op met je vaste casemanager van mkbasics.nl.